กองวิจัย พัฒนาและอุทกวิทยา ชื่อย่อ "กวพ." มีหน้าที่และอำนาจดังต่อไปนี้

1. ศึกษา วิจัยด้านอุทกวิทยา และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพื่อพัฒนาองค์ความรู้ เทคโนโลยีและนวัตกรรมการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ
2. วิเคราะห์ปริมาณและคุณภาพน้ำ พัฒนาทดสอบวัสดุอุปกรณ์ในการพัฒนาและบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ
3. วิเคราะห์ รวบรวม และบริการและเผยแพร่ข้อมูลสถิติอุทกวิทยาและอุตุนิยมวิทยา
4. พัฒนาและเพิ่มประสิทธิภาพระบบเตือนภัยล่วงหน้าด้านทรัพยากรน้ำ
5. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย

กวพ.แบ่งงานภายในออกเป็น 7 ส่วนดังนี้

1. งานธุรการ งานสารบรรณ
2. งานการเงิน บัญชี และพัสดุ
3. งานด้านบุคลากร
4. ประสานงานราชการต่างๆ ที่ไม่อยู่ในความรับผิดชอบโดยตรงของส่วนอื่น
5. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

1. ศึกษาวิจัยและพัฒนาด้านทรัพยากรน้ำ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพื่อสร้างองค์ความรู้ นวัตกรรมเกี่ยวกับทรัพยากรน้ำ
2. ควบคุม ดูแล กำกับ สนับสนุนและจัดทำแผนปฏิบัติการด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมรวมถึงการบริหารจัดการระบบงานวิจัยของกรม
3. เผยแพร่ผลงานวิจัย ส่งเสริมการนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์ บูรณาการความร่วมมือด้านวิชาการกับภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง
4. ประสานงานวิชาการด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
5. ให้คำปรึกษาแนะนำสนับสนุนด้านวิชาการ
6. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

1. ศึกษา วิจัย พัฒนาองค์ความรู้ ตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำทางฟิสิกส์ เคมี ชีววิทยา และสารพิษเพื่อประเมินคุณภาพน้ำตามเกณฑ์มาตรฐาน
2. ให้บริการและเผยแพร่ข้อมูลคุณภาพน้ำ จัดทำคู่มือการวิเคราะห์ คุณภาพน้ำ
3. ให้คำปรึกษา แนะนำ ถ่ายทอดเทคโนโลยีทางวิชาการด้านคุณภาพน้ำเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการพัฒนาและบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ
4. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

1. ศึกษา วิจัย พัฒนาด้านอุทก-อุตุนิยมวิทยา วิเคราะห์ปริมาณน้ำและตะกอน
2. จัดทำแผนที่ พัฒนา บำรุงรักษาเครือข่ายสถานี
3. วางแผน พัฒนาทดสอบวัสดุ อุปกรณ์ในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ
4. กำหนดมาตรฐาน เครื่องมือ อุปกรณ์ที่ใช้สำรวจข้อมูล
5. ให้บริการ เผยแพร่ข้อมูล สถิติและองค์ความรู้อุทก-อุตุนิยมวิทยา
6. ให้คำปรึกษา แนะนำ ถ่ายทอดวิชาการด้านอุทก-อุตุนิยมวิทยา
7. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

1. ศึกษา รวบรวม วิเคราะห์ พื้นที่เสี่ยงอุทกภัยน้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก
2. พัฒนา บำรุงรักษา และซ่อมแซมระบบเตือนภัยล่วงหน้า
3. ติดตาม เฝ้าระวังสถานการณ์อุทกภัยน้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก
4. จัดทำระบบข้อมูลสำหรับการติดตามเฝ้าระวังสถานการณ์อุทกภัยน้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก
5. ส่งเสริม สนับสนุน เผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ สร้างความเข้มแข็งและการมีส่วนร่วมของประชาชนและชุมชนในการเตือนภัยล่วงหน้า
6. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

1. ศึกษา วิเคราะห์ แผนวิจัยด้านภูมิสารสนเทศทรัพยากรน้ำ
2. สำรวจ รวบรวม ประมวลผล งานวิจัยด้านภูมิสารสนเทศทรัพยากรน้ำ
3. ประยุกต์ใช้งานข้อมูลวิจัยด้านภูมิสารสนเทศทรัพยากรน้ำ
4. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

1. ศึกษา วิเคราะห์ รวบรวมมแผนงานโครงการ จัดทำแผนปฏิบัติราชการและงบประมาณของกอง
2. ติดตาม วิเคราะห์ และประเมินผลการปฏิบัติราชการ รวมถึงการจัดทำรายงานของกอง
3. ให้บริการ สนับสนุนข้อมูล และเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ข้อมูลข่าวสารในส่วนที่เกี่ยวข้อง
4. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย